سرای سعدالسلطنه قزوین بزرگترین کاروانسرای سرپوشیده - عکس

خلاصه متن: سرای سعدالسلطنه قزوین بزرگترین کاروانسرای سرپوشیده و مرکزتجاری داخلی شهری کشور است که با وسعتی افزون بر 6/2 هکتار در اواخر سلطنت ناصرالدین شاه قاجار ساخته شد. کاروان‌سرای سعدالسلطنه به دستور «سعدالسلطنه» حاکم وقت قاجاریه قزوین ساخته شد. ارزشمندترین قسمت این بنا، چهار سوق آن است که از تقاطع قائم دو راسته ایجاد شده و بر فراز آن گنبد بزرگ کاشیکاری شده‌ای قرار دارد.

---

---

سرای سعد السلطنه یکی از کاروانسراهای درون شهری دوره قاجاریه است که به عنوان یک سرای بازرگانی در محدوده بافت تاریخی فرهنگی قزوین واقع شده است.این سرا که در خیابان امام خمینى قرار دارد، یکى از وسیع‌ترین و کامل‌ترین سراهاى ایران است. ورودی اصلی کاروانسرای سعدالسلطنه از خیابان امام خمینی (رشت سابق و پهلوی سابق تر) است.ارزشمندترين قسمت اين بنا، چهار سوق آن است كه از تقاطع قائم دو راسته ايجاد شده و بر فراز آن گنبد بزرگ كاشيكاري شده‌اي قرار دارد. سقف آن نورگیر ندارد و به صورت عرقچین ساخته شده است و خیابان را به حیاط اصلی سرای سعدالسلطنه متصل می سازد .چهار طرف گنبد را، چهار نيم‌گنبد با رسمي‌بندي و نورگير فراگرفته‌اند كه فضا را بزرگتر نشان مي‌دهند.هشتى‌ بنا که پس از درِ ورودى قرار دارد، با آجر و کاشى تزئین شده و سقف یزدى‌بندى شده دارد.

این مجموعه روزگاری مکان آمد و شد کاروانیان و تجار از نقاط مختلف کشورمان بوده که در اواخر سلطنت ناصرالدین شاه قاجار توسط باقرخان سعدالسلطنه حاکم وقت شهر قزوین بنا شده است. ساختمان این بنا از سال 1310 هجری قمری شروع و در سال 1312 پایان یافته است.تا قبل از جنگ جهانی اول این مجموعه مرکز تجارت و فعالیت شهر محسوب می شده و از چنان رونقی برخوردار بود که در برخی حجرات آن اقامت شبانه روزی صورت می گرفت ولی بعد از تغییر نظام سیاسی اوضاع اقتصادی دچار رکود شد و در دوره های بعدی به حیات اقتصادی خود به صورت نیمه فعال ادامه داد.

سرای مزبور در حال حاضر با وسعت 6.2 هکتار دارای 7 حیاط می باشد که عبارتند از حیاط بزرگی به نام حیط سعدالسلطنه با وسعت 3073 متر مربع که 1593 متر مربع آن فضای باز و باقی ، فضای بسته و نیمه باز است و در چهار جانب آن حجرات قرار گرفته است.حیاط دیگری در سمت غربی این حیاط با نام نگارالسلزنه واقع است و دارای دو حجره و دو انبار بسیار بزرگ است و در آن از سمت غرب به راسته وزیر باز می شود.حیاط دیگر با نام سعدیه از شرق به حیاط سعدالسلطنه متصل است که دارای 10 باب حجره و یک گرمابه می باشد.درهای حجره های حیاط سعدالسلطنه کاروانسرا برخی ارسی است و برخی شرقی و غربی از جنس چوب و تزئینات آجر کاری ساده ای در رو بنا داشته و در داخل نیز دارای سقف های گنبدی و گاه طاق نما های به صورت طاقچه در طرفین و نورگیرهایی در سقف بوده و دیوارها روکش گچ داشته و کف حیاط سعدالسلطنه کاروانسرا بدون پوشش و خاکی است.